زمانی که اینترنت به شکل گسترده در زندگی ما شروع به رشد کرد، رفت و آمد ما در شهر دیگر با آژانس سرکوچه نبود بلکه اسنپ این امکان را در هرجا برای ما فراهم کرده است، زمانی که دیگر در صف های طولانی نانوایی وقت تلف نمی کنیم و با یک اپلیکیشن ساده موادغذایی، نان و میوه را درب منزل تحویل می گیریم.
و خیلی از ما در شرکت های مشابه مشغول کار هستیم،تلگرام، لینکدین، اینستاگرام تبدیل به یک فروشگاه و منبع درآمد برای خیلی ها شده است، این یک نشانه بیشتر ندارد و آن اینکه اقتصاد در حال تغییر است.
در این اقتصاد،کسب و کارها و مشاغل از تکنولوژی و فناوری اطلاعات کمک می گیرد و روز به روز با پیشرفت فناوری،کسب وکارهای جدید ایجاد یا توسعه می یابد. این تولد اقتصاد دیجیتال در جهان است.
به قول نگروپول در اقتصاد جدید بیت ها و داده ها جای اتم ها را گرفتند در اقتصادی که دیگر اطلاعات و داده حکم طلا و نفت را دارند.
انقلاب صنعتی چهارم با تحول دیجیتال آغاز شده است و ایجاد ارزش و ثروت دانش و داده ها می باشند و بدون شک عنصر اصلی ایجاد دانش و منبع تفکر انسان است. منابع انسانی به عنوان عمده ترین دارایی سازمانها با نیروی تفکر، اقدام به تولید دانش و توسعه کسب وکار ها می کند.
پس هر جایی که حتی یک نیروی منابع انسانی باشد،مدیریت آن تعریف شده و نقش پیدا می کند در کسب وکارهای کوچک حتی در یک سوپرمارکت، صاحب کسب و کار، مدیرعامل نقش واحد منابع انسانی و مدیریت آن را برعهده می گیرد.
مدیریت منابع انسانی چیست؟
گفتیم در هرجا که حتی یک منابع انسانی استفاده شود، مدیریت منابع انسانی تعریف می شود در شرکت های کوچک و کسب وکارهای خرد این وظیفه توسط سایر مدیران انجام می شود، اما با بزرگ شدن شرکت ها این وظیفه در واحد منابع انسانی تعریف می شود و مدیر منابع انسانی در ساختار سازمانی ایجاد می گردد.
واحد منابع انسانی کلیه وظایف کارکنان را برعهده می گیرد به زبان ساده مدیریت منابع انسانی وظیفه استخدام وجذب منابع انسانی جدید، آموزش نیروها به صورت حین ورود یا ضمن خدمت، سیستم حقوق، پاداش و دستمزد، ارزیابی منابع انسانی و مدیریت عملکرد آنها رو انجام می دهد. یا به طور ساده تر ایجاد یک محیط سالم و شاد برای کلیه کارکنان شرکت.
یا بخواهیم کمی رسمی تر بیان کنیم مدیرمنابع انسانی وظیفه رهبری و هدایت کارکنان را با کمترین هزینه و بالاترین کارایی برای رسیدن به اهداف راهبردی و بلند مدت سازمان را برعهده دارد.
مدیرمنابع انسانی وظیفه دارد تا سرمایه های انسانی سازمان را برای رسیدن به اهداف بلند مدت استراتژیک سازمان مدیریت و هدایت کند.
همانطور که گفتیم با ارزش ترین دارایی یک شرکت سرمایه انسانی آن است، بالخصوص نیروهای باتجربه لذا مهمترین هزینه برای شرکت از دست دادن نیروهای باتجربه خود است. پس برای برنامه ریزی منابع انسانی که بتوان در شرایط متغییر کسب وکار به موقع نیروی جذب کرد و بتوان در طول مفید یک نیرو بهترین خروجی را برای سازمان گرفت حیاتی و مهم است.
برنامه ریزی منابع انسانی چیست؟
پس با توضیحات ذکر شده برنامه ریزی منابع انسانی یک فرآیند است،فرایندی منظم، که واحد منابع انسانی ضمن تحلیل نیازهای شرکت در حوزه منابع انسانی و بالا بردن وفاداری و رضایت کارکنان،موجبات بهبود سازمان و تسریع دستیابی به اهداف استراتژیک شرکت خواهد شد.
معرفی اجزایی فرآیند برنامه ریزی منابع انسانی:
- تامین منابع انسانی
- بررسی نیازهای منابع انسانی برای آینده
- پیش بینی تقاضا
- استراتژی منابع انسانی در استخدام
- تجزیه و تحلیل شغل
- طراحی شغل
- ارزیابی شغل
توسعه منابع انسانی چیست؟
از دست دادن منابع انسانی یکی از هزینه های بسیار سنگین برای هر سازمان و شرکتی هست.مدیر منابع انسانی برای داشتن نیروهای با رضایت بالا و همچنین حفظ کارایی آنها در این شرایط پر تغییر ناگزیر به اتخاذ تصمیمات و برنامه های در این زمینه است.
توسعه منابع انسانی یا HRD، یک چهارچوبی است برای نیروهای انسانی در جهت توسعه مهارت های خود در حقیقت این یک فرصت برای شرکت است در جهت تشویق کارکنان برای توسعه مهارت ها و توانمندیهای خود که باعث حفظ جایگاه کارکنان و پیشرفت و افزایش وفاداری آنها می شود.
بهسازی منابع انسانی و آموزش ضمن بالابردن مهارت های پرسنل باعث ایجاد وفاداری و کاهش چشمگیر از دست دادن نیروهای با تجربه می باشد.
توسعه منابع انسانی می تواند ایجاد فرصت های آموزشی برای کارکنان چه به صورت داخل سازمانی و یا معرفی به آموزشگاهها خارج سازمان باشد.
در هر سازمانی سمت ها و وظایفی تعریف شده است مانند مدیر فروش یا بازاریابی اما در عصر تغییرات آیا با همان دانش و توانمندی می شود واحد های مربوطه را اداره کرد.ابتدا فروش و تبلیغات در تلویزیون،رادیو و روزنامه ها و بیلبورد خلاصه می شد اما با حضور شبکه های اجتماعی، رشته جدیدی به نام بازاریابی دیجیتال پا به عرصه کسب وکار گذاشت، پس واحد منابع انسانی می تواند با برنامه های جامع در حوزه توسعه منابع انسانی و ارائه آموزش های لازم به کارکنان خود موجبات توسعه شغلی آنها رو نیز فراهم کند.
اگر ما بتوانیم منابع انسانی شرکت را در راستای اهداف و برنامه های کلان شرکت قرار دهیم در اینجا هست که ما به سرمایه انسانی دست پیدا کردیم، به این فرایند مدیریت سرمایه های انسانی گفته می شود.
مثلا شرکت اسنپ هیچ خودروی ندارد اما با دانش خود و توانمندیهای منابع انسانی خود به ارائه خدمات به عنوان بزرگترین شرکت کرایه خودرو تبدیل شده است.
منابع روزی تمام می شوند اما سرمایه نه،مدیران باید با سرمایه گذاری در منابع انسانی خود آنها را تبدیل به سرمایه های انسانی کنند که نه تنها از بین نمی رود بلکه روز به روز با ارزش تر می شود.
تفاوت توسعه منابع انسانی با مدیریت منابع انسانی
همانطور که در مطالب قبلی اشاره شد مدیریت منابع انسانی یک فرایند به کارگیری اصول مدیریت برای رهبری و هدایت کارکنان و پرسنل است که به آن HRM هم می گویند،توسعه منابع انسانی یک بخشی از مدیریت منابع انسانی شناخته می شود.در مدیریت منابع انسانی به دنبال اهداف بالابردن کارایی عملکرد کارکنان در راستای اهداف بلند مدت سازمان هستیم ولی در توسعه منابع انسانی اهدافی مانند توسعه مهارت و یا ارتقا دانش کارکنان تعریف می شود.
با پیچده ترن شدن سازمانها، دانش مدیرت منابع انسانی نیز دیگر به عنوان یک رشته تخصصی در دانشگاهها تدریس می شود،و دانش پذیرانی که برای رهبری بهتر کسب وکار خود به تحصیل در دوره های MBAوDBA می پرداختند فقط با گذراندن چند ساعت مدیریت منابع انسانی نمی توانند به مهارت های لازم این حوزه دست پیدا کنند.دانشکده مدیریت دانشگاه تهران به عنوان معتبرترین مرکز آموزش کشور اقدام به طراحی MBA,DBA گرایش مدیریت منابع انسانی نموده است در این دوره ها تمام سرفصل ها به صورت تخصصی به مباحث مدیریت منابع انسانی می پردازد.
جهت آشنایی با سرفصل های این دوره ها و استفاده از آخرین مطالب و دانلود کتاب های منابع انسانی می توانید به وب سایت مرکز به آدرس: www.PostMBA.org مراجعه نمایید.